بررسی اثرلت متیل جاسمونات بر تنش ناشی از مس در گیاه شاهی (lepidium sativum(

مس یک ریز مغذی ضروری برای گیاه می باشد، به گونه ای که کمبود آن متابولیسم گیاه را تحت تأثیر قرار می دهد. مقدار زیاد مس باعث ایجاد سمیت در گیاه از طریق ایجاد گونه های فعال اکسیژن می شود. جاسمونات ها یک گروه از تنظیم کننده های رشد گیاهی می باشند که سبب ایجاد پاسخ های متفاوتی در گیاهان می گردند. در پژوهش حاضر، اثرات متیل جاسمونات (0، 5 ،10 و 20میکرومولار) و سولفات مس (0 ، 50 ،100 و200 میکرو مولار) بر رشد و برخی پارامترهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی در گیاه شاهی مورد مطالعه قرار گرفت. در گیاهان تیمار شده با مس، وزن خشک اندام هوایی و ریشه، مقدار کلروفیل a، b، کلروفیل کل و کاروتنوئیدها در مقایسه با گیاهان کنترل کاهش یافت. کاربرد متیل جاسمونات (5 میکرومولار) در شرایط تیمار متیل جاسمونات و مس، باعث افزایش وزن خشک و مقدار رنگیزه های فتوسنتزی نسبت به گیاهانی که فقط تحت تیمار مس بودند گردید. علاوه بر این مس، مقدار مالون دآلدئید، آب اکسیژنه و نشت یونی را در برگ گیاهان تیمار شده افزایش داد، در حالی که غلظت پایین متیل جاسمونات باعث تخفیف خسارات مس در شرایط تیمار جاسمونات گردید. تیمار مس و متیل جاسمونات مقدار قند و پروتئین را در برگ گیاهان شاهی تغییر ندادند. در این پژوهش تیمار با متیل جاسمونات در غلظت 5 میکرومولار باعث افزایش فعالیت آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز و آنتی اکسیدان های غیر آنزیمی از جمله آنتوسیانین ها و سایر ترکیبات فنلی در برگ گیاهان تیمار شده با مس گردید. متیل جاسمونات فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان مانند کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز را در این گیاهان افزایش داد. افزایش در مقدار ترکیبات فنلی و آنزیم های آنتی اکسیدان نشان دهنده نقش دفاعی این ترکیبات در کاهش میزان گونه های فعال اکسیژن می باشد. در این پژوهش تیمار مس باعث کاهش محتوای یونهای آهن، منیزیم و روی در اندام هوایی گردید در حالی که کاربرد متیل جاسمونات باعث افزایش این یونها، از طریق افزایش جذب یا انتقال از ریشه به اندام هوایی شد.